حاکمیت خدا در حکومت اسلامی، هیچ منافاتی با حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش و حق انتخاب در زندگی را ندارد. طبق آیات صریح قرآن، خواست خداوند درباره تعیین سرنوشت انسان مبنی بر خواست و اراده انسان است.[1]«وَ أَنِ احْکُم بَیْنهَُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ وَ لَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ...»[2] «و (فرمان دادیم) که در میان آنان به آنچه خداوند نازل کرده است حکم کن و از خواسته‌های (نفسانی) آنان پیروی مکن....»

آیه مورد بحث به منزله بیانی است برای بعضی از قسمت‌های آیه قبل (آن قسمت‌هایی که احتیاج به بیان داشت) و آن، این است که چرا هواپرستان از پیروی آنچه خدای تعالی نازل کرده و به حق هم نازل کرده (و هیچ نقطه ضعف و باطلی در آن نیست) روی گردانند؟ در این آیه می‌فرماید: علتش این است که این‌گونه افراد اکثراً فاسق هستند و خدای تعالی خواسته است به خاطر بعضی از گناهان که موجب فسق ایشان شده، جلوی ایشان را بگیرد و این کار خدا، همان اضلال ظاهری است...[3]

قانون در جامعه که اعضای آن، اسلام را پذیرفته و بدان پایبندند، باید الهی باشد... قوانین حاکم بر جامعه اسلامی، بر مبنای اعتقاد به ربوبیت تشریعی بر سه قسم است:

الف. قانون الهی به طور مستقیم به سوی خداوند وضع و در آیات قرآن بدان اشاره شده است؛

    ب. قانونی که پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) و ائمه(علیهم‌السّلام) به اذن الهی وضع کرده‌اند؛

ج. قوانین متغیری که برخی افراد، با اجازه ائمه(علیهم‌السّلام)، برای اداره جامعه اسلامی وضع می‌کنند.

امام(رحمه‌الله‌علیه) تمایز حکومت اسلامی با دیکر حکومت‌ها را در این امر می‌دانند که در حکومت اسلامی، خداوند قانون‌گذار است و هیچ قانونی به جز حکم شارع پذیرفته نیست. و همه اعم از

اداره‌ی سیاست جامعه اسلامی در رابطه با مسائل جهانی و بین‌المللی و... ساختار اجمالی حکومت اسلامی از ویژگی‌های ثابت و متغیّر است.

فصل سوم: امتیازات حکومت اسلامی در قرآن

3-1 مشروعیت

3-2 (ایمان) ملاک تکوّن ملّیّت در حکومت اسلامی

3-3 موازنه‌ی میان مادیات و معنویات

3-4 تعلیم و تربیت

3-5  مردمی بودن

3-6 آزادی(تضمین آزادی‌های مقبول)

3-7 خدمت‌مداری

3-8 نگرش ابزاری به قدرت

                          3-9مساوات در برابر قانون

3-10 حکومت واحد جهانی

فصل سوم: امتیازات حکومت اسلامی در قرآن

پس از بررسی اجمالی انواع حکومت ها، وظایف و اهداف حکومت اسلامی روشن می شود که حکومت اسلامی برترین نوع حکومت است. حکومت اسلامی بر اساس توحیدی بودن و مشروعیت و مردمی بودن هیچ وقت به دنبال کسب قدرت نیست بلکه والاترین هدف برای رسیدن توده ی مردم به کسب فضایل است به همین جهت بهتر می تواند بین مادیات و معنویات موازنه برقرار کند و خود را خدمتگزار مردم می داند. در این فصل به امتیازات حکومت اسلامی پرداخته می شود.

حکومت اسلامی با داشتن ویژگی هایی ، از حکومت های دیگر جهان متمایز شده است ؛

3-1 مشروعیّت و مقبولیت:

در اسلام، منشأ ذاتی مشروعیّت، تنها خداوند است؛ در اسلام، حکومت و حاکمیت سیاسی نیز -که نوعی تصرف در امور مردم است- از شئون ربوبیّت پروردگار شمرده می‌شود. آموزه توحید در ربوبیت الهی- چه در نظام تکوین وچه در نظام تشریع- هیچ مبدأ و منشأ دیگری را در عرض خداوند برنمی‌تابد. پس هیچ کس حق حاکمیت و تصرف در شئون مردم را ندارد.